Neutrale afsluiting
Waarom de huidige afsluiting met een kurk?
- Was meer dan 200 jaar geleden het best beschikbare alternatief.
Nadelen van de afsluiting met een kurk:
- Contaminatie van de wijn met trichlooranisol, wat op het ogenblik bij één op de 12 á 20 flessen duidelijke mate smaakverstorend werkt.
- De fles moet liggen om de kurk vochtig (en dus in contact met de wijn!) te houden.
- Kurk heeft de neiging om zelfs onder goede omstandigheden brosser en minder zuurstofafsluitend te worden. Dit geeft ook vaak problemen met het openen van de fles. De grote château’s adviseren om hun wijnen na 15 á 20 jaar te herkurken!
- Door de steeds groter wordende wijnproductie in de wereld kan de kurkindustie (lees: de kurkeik en dus het milieu!) de vraag niet bijhouden en wordt de kwaliteit van de kurk minder.
- 2,4,6 Trichlooranisol (in het vervolg TCA genoemd) ontstaat door interactie van micro-organismen in de natuurlijke kurk met de chemische stoffen, die tijdens de kurkfabricage worden gebruikt om deze micro-organismen te doden. TCA is een zeer sterke contaminant. Slechts één gecontamineerde kurk is in staat om een hele zending te besmetten.
- Kurk wordt door alle maatregelen die tegen TCA moeten worden getroffen een steeds duurdere afsluiting van de fles.
Alternatieven voor het afsluiten van flessen:
- Kroonkurk. De kroonkurk heeft als nadeel, dat lekkage kan optreden door mechanische beschadiging tijdens transport en opslag. Hierdoor verdwijnt de luchtdichte afsluiting.
- Schroefdop. De afsluiting met een schroefdop is eveneens kwetsbaar en op lange termijn niet geheel dicht.
- Bewerkte kurk. Er bestaan diverse procédé's om een nieuw soort kurk te maken. Fabrikanten bewerken de kurk in zijn huidige vorm zodanig, dat het risico van het ontstaan van trichlooranisol zo klein mogelijk is. Ook zijn er firma’s die de kurk fijnmalen, en dan via allerlei procedé’s weer in een kurkvorm brengen.
- Kunststofkurken. Nadelen van deze afsluiting zijn evenals bij de kroonkurk en de schroefdop, dat de consument er aan zal moeten wennen. Een ander nadeel kan zijn, dat de kurk met een kurkentrekker moeilijker uit de fles te verwijderen kan zijn. Voordeel is, dat er een goede afsluiting van de fles is: tot 10 keer beter dan met een conventionele kurk! Bovendien zijn er minder problemen met transport en opslag: de fles kan zowel horizontaal als verticaal worden opgeslagen.
Enige opmerkingen:
- Voor de consument zal het nodig zijn, zijn visie op de afsluiting van de fles met een kurk te veranderen. Blijkens een enquête blijkt 92% van het Franse publiek ervan overtuigd te zijn dat de kurk de enige afsluiting is waarmee wijn kan ouderen. Uit de schaarse experimenten met het ouderen van een wijn met kunststof kurk blijkt echter dat de rijping van de wijn minstens even goed te verlopen, en lijkt het resultaat vaak een fruitiger, uitgerijpte wijn te zijn.
- Echter, van welk product accepteert de consument het, dat hij een kans van 5 tot 8 % heeft op een in mindere of meerdere mate bedorven product?
- Wanneer de consument een in mindere mate met TCA gecontamineerde wijn drinkt, zal hij deze minder lekker vinden, maar denken dat het aan de wijn en dus aan de wijnboer ligt. Hij zal de wijn niet meer kopen, waardoor voor de wijnboer een niet in te schatten schade ontstaat.
- Wanneer over de vooruitgang wat betreft verlichting net zo gedacht zou worden als over het afsluiten van wijnflessen, zouden wij dit artikel lezen bij het licht van een kaars of olielamp.
- Het starre vasthouden van verschillende "nieuwe kurk"-fabrikanten aan de aanwezigheid van kurk in de afsluiting van een wijnfles, is niet gebaseerd op enige wetenschappelijke achtergrond, maar alleen op de vrees van vele wijnboeren dat het vervangen van kurk door een kunststofproduct hun image en daarmee hun verkoop zal doen dalen. Mijns inziens onterecht: het vervangen van de loden capsule door een kunststof capsule gaf destijds ook consternatie, maar is nu geaccepteerd. Ook bij een geringe hoeveelheid goed bewerkte kurk in de afsluiting, blijkt de kans TCA niet uit te sluiten te zijn.
Afsluiting van een wijnfles met een kunststofkurk heeft onder bepaalde voorwaarden alleen maar voordelen. Na het lezen van vele artikelen op het internet, is naar mijn mening een kurk van het merk SupremeCorq of van nog uit te vinden betere kunststofkurken te prefereren boven welke andere flesafsluiting dan ook.
- De SupremeCorq wordt gemaakt van hetzelfde inerte en blijvend elastische materiaal waarvan ook hartkleppen worden gemaakt. Het materiaal is volkomen inert en geeft geen enkele extra geur of smaak af aan de wijn.
- Bij proeven is gebleken dat de afsluiting van een wijnfles met dit materiaal tot negen keer zo goed is als een afsluiting met kurk.
- De eigenschappen van deze kurk zijn blijvend: ook na vele jaren zullen de elastische eigenschappen onveranderd zijn.
- In samenwerking met de firma ScrewPull is SupremeCorq erin geslaagd een kunststof kurk te ontwikkelen, waarbij de spiraal van de kurkentrekker gemakkelijk in de kurk wordt gedraaid, waarbij de kurk ook na jaren gemakkelijk uit de fles kan worden getrokken, en waarbij de kurk weer gemakkelijk van de spiraal van de kurkentrekker kan worden verwijderd.
- Voor de wijnboer is het belangrijk te weten dat bij gebruik van een SupremeCorq geen of slechts geringe aanpassingen in zijn bottellijn nodig zijn.
- De prijs van een SupremeCorq is lager dan de prijs van natuurkurk of zijn derivaten.
- Overigens: de grote Italiaanse producenten Masi en Avignonesi zijn evenals vele Australische en Amerikaanse producenten overgegaan op het gebruik van SupremeCorq.
- Het ritueel van het openen van een fles wijn door het trekken van de kurk, moet o.a. in een restaurant makkelijk te vervangen zijn door trekken van de kunsstofkurk. De stress van de sommelier zal een stuk minder zijn.
Mijn conclusie:
- Mijn plezier in het proeven en drinken van wijn wordt in stijgende mate bedorven door fouten in wijn veroorzaakt door het gebruik van natuurkurk.
- Ik vind dat, hetzij vanuit de consument, hetzij van overheidswege, acties moeten worden ondernomen om het gebruik van kurk als afsluitmiddel voor een wijnfles te ontmoedigen of te verbieden. Het verplicht stellen van een wettelijke keuring van ingevoerde partijen wijn op sporen van TCA zou hiervoor een middel kunnen zijn.
Peter Terlingen